ага....понятно, как только я поселю жителей в большом кол-ве может возникнуть ,так называемая бактериальная вспышка ,визуально, в виде мути-это обязательное явление,или может обойтись.....ну,или как ее обойти?
Ды, не, пры размнажэньні бактэрый-нітрыфікатараў нічога не памутнее. Яны не свабоднаплаваючыя, а, так бы мовіць, ''сідзячыя'', таму ім, дарэчы, субстрат і патрэбен у выглядзе біяшароў, трубак і інш., чым звычайна зьнешнікі запаўняюць. Калі паселіце нямнога новых жыхароў, то вось што адбудзецца:
дапусьцім на дадзеным этапе ў вас існуючыя жыхары выдзяляюць аміяк (NH3) з тэмпам 10 мг/гадз. (лічба ўзятая зь неба, можа ня мець нічога агульнага з рэчаіснасьцю). Паколькі ў Вас зараз баланс, то роўна з такім жа тэмпам бактэрыі яго акісьляюць да нітрыта (NO2) (акісьленьне нітрыта да нітрата (NO3) пакуль пакінем убаку), і, такім чынам, ён у вас застаецца на 0. Што адбываецца, калі дадалі крыху новых жыхароў? Аміяк стаў выдзяляцца з тэмпам, дапусьцім, 20 мг у гадзіну. Праз гадзіну у вас ''лішніх'' 10 мг аміяку ў вадзе, акварыюм, дапусьцім, 100 л, адпаведна, канцэнтрацыя 0.1 мг/л (я не памятаю дакладна, але, дапусьцім, 1 мг/л - ужо таксічна для жыхароў). Праз гадзіну, значыць, сітуацыя яшчэ нармальная. Паколькі ў вадзе з'явіўся свабодны аміяк, то бактэрыі-нітрыфікатары, адпаведна, пачнуць размнажацца. Працэсс гэты, як вядома, адбываецца ў геаметрычнай прагрэсьсіі і хуткасьць падваеньня папуляцыі залежыць ад многіх фактараў (у тым ліку ад наяўнасьці свабоднага аміяку, тэмпературы, кіслароднага рэжыму і г.д.). Каб нам не расьцягваць аналіз на тыдзень, паложым, што бактэрыі нашы могуць падвойвацца кожныя 4 гадзіны (альбо на ~20% у гадзіну). Такім чынам, за 2-ю гадзіну аміяк у нас узрасьце ўжо толькі на 8 мг (рыбы выдзеляць R
+=20: 10 (старыя жыхары)+10(новыя), але бактэрый стала на 20% больш (m/m
0=1.2), адпаведна, яны акісьляць ужо не R
-=10 мг, а R
-=12 мг). Такім чынам, розьніца Δ = 8 мг, і ў нас маецца на канец 2-й гадзіны n=0.18=0.1+0.08 мг/л, і ўсе адчуваюць сябе добра (n<<1). За трэцюю гадзіну рыбы зноў сумарна выдзелілі R
+=20 мг, бактэрыі зноў падрасьлі на 20% і з'елі ўжо R
-~14.4 мг аміяку, адпаведна дадалося толькі 5.6 мг і канцэнтрацыя на канец 3-й гадзіны 0.236 мг/л: усе па-ранейшаму адчуваюць сябе добра. Такім чынам, дынаміка будзе наступная:
t (гадз.) m/m
0 R
+ (мг) R
- (мг) Δ (мг) n (мг/л)
0.00 1.00 10.00 10.00 0.00 0.10
1.00 1.20 20.00 12.00 8.00 0.18
2.00 1.44 20.00 14.40 5.60 0.24
3.00 1.73 20.00 17.28 2.72
0.264.00 2.07 20.00 20.74 -0.74
0.265.00 2.49 20.00 24.88 -4.88 0.21
6.00 2.99 20.00 29.86 -9.86 0.11
Як бачыце, пікавая канцэнтрацыя аміяку не перавышае 1 мг/л, і ўсё пройдзе незаўважна. Пасьля 6-й гадзіны аміяк зануліцца, і біямаса бактэрый паступова зьнізіцца да m=2*m
0, бо іх размножылася больш, чым рэальна паступае аміяку, і на галодным пайку яны лішнія адамруць.
Давайце паглядзім, што адбудзецца, калі біянагрузку мы павялічым не ўдвая, а адразу траекроць:
t (гадз.) m/m0 R
+ (мг) R
- (мг) Δ (мг) n (мг/л)
0.00 1.00 10.00 10.00 0.00 0.10
1.00 1.20 30.00 12.00 18.00 0.28
2.00 1.44 30.00 14.40 15.60 0.44
3.00 1.73 30.00 17.28 12.72 0.56
4.00 2.07 30.00 20.74 9.26 0.66
5.00 2.49 30.00 24.88 5.12
0.716.00 2.99 30.00 29.86 0.14
0.717.00 3.58 30.00 35.83 -5.83 0.65
8.00 4.30 30.00 43.00 -13.0 0.52
9.00 5.16 30.00 51.60 -21.6 0.30
Як бачна, з большага ўсё прайшло нармалёва, хаця канцэнтрацыя пікавая ўжо была значна вышэйшай, і самыя слабыя рыбкі маглі пры гэтым пацярпець.
Як можна лёгка бачыць з гэтай тэндэнцыі, калі мы бухнем новых жыхароў, так што біянагрузка ўзрасьце у 4 разы, то нам не пазьбегчы аміячнага атручваньня, што і падцьвярджае ніжэйпрыведзеная табліца.
t (гадз.) m/m
0 R
+ (мг) R
- (мг) Δ (мг) n (мг/л)
0.00 1.00 10.00 10.00 0.00 0.10
1.00 1.20 40.00 12.00 28.00 0.38
2.00 1.44 40.00 14.40 25.60 0.64
3.00 1.73 40.00 17.28 22.72
0.864.00 2.07 40.00 20.74 19.26
1.065.00 2.49 40.00 24.88 15.12
1.216.00 2.99 40.00 29.86 10.14
1.317.00 3.58 40.00 35.83 4.17
1.358.00 4.30 40.00 43.00 -3.00
1.329.00 5.16 40.00 51.60 -11.60
1.2010.00 6.19 40.00 61.92 -21.92
0.9811.00 7.43 40.00 74.30 -34.30 0.64
12.00 8.92 40.00 89.16 -49.16 0.15
Біябаланс-та ўсталюецца, у решце рэшт, але гібель рыбак адбудзецца раней.
Такім чынам, пры запуску новых жыхароў сістэма ЗАЎСЁДЫ выходзіць з раўнавагі (таму і можна сьцьвярджаць, што азотны цыкл устанавіўся толькі ПРЫ ДАДЗЕНАЙ БІЯНАГРУЗЦЫ, а не ўвогульле ў акварыюме). Проста, калі біянагрузка павялічваецца ненамнога, то гэты выхад з раўнавагі зусім нязначны і праходзіць для жыхароў амаль незаўважна (Табліца 1), а калі істотна, то можа прывесьці да гібелі асабліва адчувальных/аслабленых/хворых жыхароў (Табліца 2), альбо поўнага замору ў акве (Табліца 3).