Ітак, дадаючы вугаль у сьвежазапушчаны аквас мы гэтым самым абядняем яго на прадмет азоту (апроч іншага). Гэта значыць, што бактэрыі, якія павінны размножыцца і зрабіць акварыўм зрэлым будуць на галодным пайку, а калі мы іх сьпецыяльна запусьцілі, то яны спачатку пяройдуць у стан цыст пакою, а затым проста памруць. Вугаль захопленыя рэчывы не вяртае ў аквас. Максімум, что адбываецца, гэта забіваюцца нанапоры і вугаль перастае паглынаць, альбо можа нешта выпусьціць у ваду замест нечага нанава захопленага. Рэчывы, захопленыя сіламі Ван-дер-Ваальса ў нанапоры актываванага вугля, бактэрыям недаступны, бо маюць памеры значна меншыя, чым самая маленькая бактэрыя. Усё, што могуць зрабіць бактэрыя, гэта забіць сабою нанапоры і недапусьціць туды рэчывы, але для гэтага бактэрыям трэба размножыцца, але як, калі ежы няма? Вугаль варта класьці ў фільтар толькі тады, калі запуск ўжо пайшоў няправільна, калі напусьцілі рыбы ў нясьпелы аквас, накармілі, і яны пачалі паказваць прызнакі аміячнага атручваньня. У правільным рэжыме наадварот трэба даць канцэнтрацыі аміяку вырасьці максімальна (да таго, як запушчаны рыбы), тады калі ежы будзе шмат, бактэрыі размножацца і будуць гатовыя прымаць новыя порцыі аміяка. Можа ўзьнікнуць пытаньне, а як жа аміяк вырасьце, калі не будзе рыб? А мы яго туды самі дададзім... а не адбярэм і тое, што ёсьць, актываваным вуглём.
У прынцыпе, расьліны, што пайшлі ў рост, у плане азоту выконваюць аналагічную вуглю функцыю - адбіраюць азот у бактэрый (і я, навогул, лічу, што у траўніках аміяк/нітрыты - па нулях зусім не з-за бактэрый (іх там рэшткавыя канцэнтрацыі), а менавіта з-за расьлін), але, ў адрозьненьні ад вугля, яны не спыняцца гэта рабіць, і непрыемных нечаканасьцяў не будзе...
